خوارج به چه کسانی شبیه ترند؟!
خوارج به چه کسانی شبیه ترند؟!
تحریفِ تاریخ، با اهدافِ سیاسی
تحجر چیست؟
در ادبیات دینی کسی را متحجر مینامند که قرائت خود را از دین، قطعی، کاملا صحیح و عاری از هرگونه اشکال میداند؛ هر برداشت و فهمِ دیگری را تکفیر می کند، اجازهی طرحِ پرسش و نقد را نداده و باب تعقل را به کلی می بندد.
خوارج را می توان عالیترین نمونه و عینیترین مصداقِ تحجر، در تاریخ اسلام دانست. جماعتی ظاهرگرا و دگم که دستهایشان را بر گوششان نهاده و فهم سطحیشان از دین را فریاد میزدند و هرکس اندکی از این مسیر فاصله میگرفت را مرتد نامیده، بر او میتاختند.
شب زندهداران و حافظان و قاریانِ قرآنی که به تدبر در معارف قرآن نمیپرداختند و از عبادات و مناسک بهرهای جز زحمت دادنِ خودشان نمیبردند.
با رجوع به نهج البلاغه -به عنوان بهترین منبع برای شناخت خوارج- به وضوح میتوان مشاهده کرد که مهمترین شاخصه خوارج، #جهل آنها بوده و تقابلشان با حضرت امیر (علیهاسلام) هم ناشی از همین جهل بوده است.
به همین دلیل هم برخورد امام با ایشان بسیار متفاوت از برخورد ایشان با اصحابِ صفین و جمل بود.
حضرت درباره خوارج در نهج البلاغه می فرمایند: «كسى كه در جستجوى حق بوده و خطا كرد مانند كسى نيست كه طالب باطل بوده و آن را يافته است.» (نهج البلاغه؛ خطبه ۶۱، متن کامل)
خوارج، عملا از پذیرش ولایت امیرالمومنین (علیهاسلام) سر باز زدند و به شبهه افکنی و تشویش اذهان عمومی پرداختند؛ در مقابل، حضرت با صبر و خیر خواهی به انحاء مختلف تلاش نمودند تا شبهات آنها را رفع کنند و در عین حال هرگز به واسطه فهم متفاوتشان، با آنها به قتال نپرداختند، مگر زمانی که خودشان دست به شمشیر بردند.