آوای دل

شناسنامه سوره ناس

سوره ناس: صد و چهاردهمین سوره

ترتیب نزول : 21

محل نزول : مکه مکرمه

تعداد آیات : 6

تعداد کلمات : 20

تعداد حروف : 80

تعداد لفظ . الله : 1

معانی سوره:

ناس یعنی مردم.

نامهای دیگر سوره:

معوذه ( پناه دهنده) .

ویژگی سوره :

پیام آور خداوند در مورد پناهگاه بشر و حافظ او از وساوس و دسایس شیطانها و قدرتهای شیطانی و انسانهای شیطان صفت است میباشد.

موضوعات کلی سوره :

دارای دو بخش کلی است : بخش اول سه آیه پناه بردن به خداوند در پیرامون خداشناسی – بخش دوم سه آیه در باره مفاسد شرایر و وسوسه های شیاطین جنی و انسی سخن میگوید.

فضیلت قرائت این سوره :

 امام باقر (ع) : کسی که در خواب ترسد در وقت خواب معوذتین(فلق و ناس ) و آیه الکرسی بخواند.

برنامه ویژه حفظ قرآن یك انسان با حافظه معمولی می‌تواند در نیم ساعت یك صفحه از قرآن را حفظ كند، بنابراین چنین فردی می‌تواند با صرف 2 ساعت وقت چهار صفحه را حفظ كند ولی نگهداشتن حفظ بسیار مشكل است و نیاز به تمرین و مداومت فراوان دارد.
به كار بستن این برنامه می‌تواند چنین فردی را حافظ كل قرآن نماید:
1. هنگامی كه یك صفحه را با تسلط كامل حفظ نكرده‌اید، سراغ صفحه بعد نروید.
2. قبل از شروع صفحه جدید از اوّل قرآن تا جایی كه حفظ كرده‌اید را مطالعه نمایید و اشكالات خود را برطرف نمایید، بعد از اینكه به صورت روان، از حفظ آن را تلاوت كردید و همه محفوظات ملكه ذهنتان شد صفحه جدید را شروع كنید.
3. هر صفحه را كه حفظ می‌كنید، یك مرتبه نیز آن را بنویسید، چون علم فرار است و با كتابت در ذهن بهتر مستقر می‌گردد و در روایات نیز آمده است كه:
اُكْتُبُوا فَاِنَّكُمْ لا تَحْفَظُونَ حَتّی تَكْتُبُوا[1].
«بنویسید زیرا شما تا ننویسید مطلبی را حفظ نمی‌كنید».
توضیح برنامه:
انسان وقتی تصمیم قطعی و نیت حفظ قرآن می‌كند، از ابتداء قرآن آغاز و با همتی بلند كار خود را شروع و با خود عهد می‌بندد كه تا قرآن را تمام نكرده است دست از این كار نمی‌كشد.
معیار و ملاك سوره حمد است، یعنی تا انسان صفحه 2 را مانند سوره حمد از حفظ نشده است، سراغ صفحه 3 نرود و بعد از اینكه این صفحه را به طور دقیق و روان تلاوت كرد، یك بار صفحات گذشته را نیز مرور نماید، اگر ایراد و اشكالی نداشت، آن‌گاه صفحه 4 را حفظ نماید.
به این ترتیب تا پایان جزء به پیش برود، آن‌گاه اگر جزء اوّل را به خوبی از حفظ شده بود، جزء دوّم را ‌‌آغاز نماید.
نباید فراموش كرد كه هنگام حفظ هر صفحه‌ای حتماً باید تمام صفحات گذشته را از حفظ قرائت كرده و از تسلط بر همه آنها مطمئن شد.
توجه!
اگر كسی با این روش روزی 3 ساعت به طور منظم كار كند و در مدت یك ساعت دو صفحه حفظ نماید و 2 ساعت نیز برای مرور محفوظات گذشته صرف نماید، می‌تواند در مدت 10 ماه (302 روز) حافظ كل قرآن گردد.
سخنی با حافظان عزیز و والدین آنها
كسانی كه خداوند توفیق حفظ كلام خود را به آنان عنایت كرده است و در زمره اشراف امّت پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ و حاملان قرآن قرار گرفته‌اند، موظف به رعایت آداب اخلاقی و انسانی هستند، بخشی از وظائف آنان عبارت است از:
1. ترك گناهان كبیره و صغیره:
در صورتی كه حافظان قرآن به تقوای الهی آراسته نباشند و خدای ناكرده مشغول به گناه و معصیت گردند، به قرآن كریم لطمه وارد می‌كنند و مورد غضب قرآن و پروردگار عالم قرار می‌گیرند و علاقمندان به حفظ نیز با مشاهده آنها از قرآن فاصله می‌گیرند.
2. تواضع:
حافظ قرآن باید به شكرانه توفیق حفظ قرآن كریم خداوند را بسیار حمد نماید و در برابر خداوند و بندگان خدا فروتن باشد و از تكبر و غرور بپرهیزد، امام صادق ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: به حافظ قرآن می‌گویند: در برابر مردم متواضع باش تا خداوند شما را عزیز بدارد …[2]
3. تسلط كافی بر محفوظات:
حافظ قرآن بعد از اتمام برنامه حفظ قرآن كریم باید برای استحكام و تسلط براندوخته‌های خود كوشش نماید. روایات زیادی نیز در نكوهش فراموشی آیات قرآن وارد شده است و بعضی از فقهاء بزرگوار نیز نگهداری محفوظات را واجب می‌دانند.
البته باید توجه داشت كه این روایات و توصیه‌ها نباید باعث شود كه كسی حفظ قرآن را به خاطر خوف از فراموشی آن ترك نماید.
4. رعایت زهد و پرهیز از دنیا طلبی:
حامل قرآن كریم نباید از حفظ كلام الهی جهت رسیدن به مقامات دنیوی استفاده كند و آن را وسیله جمع‌آوری زخارف و مادیات نماید.
البته طبق فرمایش قرآن كریم كه می‌فرماید:
وَ لا تَنْسَ نَصِیبَكَ مِنَ الدُّنْیا[3]
«بهره‌ات را از دنیا فراموش نكن».
باندازه نیاز و استفاده خود می‌تواند استفاده نماید و اضافه بر نیاز خود به نیازمندان و بویژه در اختیار جوامع قرآنی قرار دهد.
توجه!
والدین عزیز نیز خداوند را به خاطر این نعمت بزرگ كه به آنها عنایت كرده شكرگزاری نمایند و از فرزند خود بخواهند تا موارد اخلاقی و اسلامی را به خوبی مراعات نمایند.
پدر و مادر حافظان خردسال نیز باید بوسیله این هدیه الهی دیگران را به سمت قرآن هدایت نمایند و بواسطه آنها اخلاق قرآنی را در جامعه منتشر نمایند.
آنان باید توجه داشته باشند كه از فرزند عزیز خود جهت كامیابی و رسیدن به ثروتهای دنیوی استفاده نكنند و بویژه جوایز و هدایایی كه به فرزندان عزیز آنها واگذار می‌گردد، باید برای آنها نگهداری و محافظت نمایند و می‌توانند بوسیله این هدایا و اموال در پیشرفت علمی و شكوفایی بیشتر استعداد آنها استفاده كنند.
____________________________
[1] . اصول كافی، ج 1، ص 90.
[2] . كافی، ج 2، ص 604.
[3] . قصص، آیه 77. محمد حسين اجرائي

نکته حفظ 2

یادداشت برداری

. به هنگام تکرار آیات، خطاهای احتمالی را یادداشت کنید و برای آنها سرمایه گذاری ویژه ای داشته باشید و با ریشه یابی علت خطاها در جهت برطرف کردن آن گام بردارید. اگر خطای شما معلول فراموشی باشد، با تکرار و حفظ مجدد آیات آن خطا برطرف میشود؛ اما اگر خطا ناشی از تشابه آیات باشد، لازم است با یک برنامه خاص به رمزگذاری آیات بپردازید و از اشتباه جلوگیری نمایید.