آوای دل

امام على عليہ السلام :

مَن أَصلَحَ فيما بَينَهُ و َبَينَ اللّہ أَصلَحَ اللّہ فيما بَينَهُ وَ بَينَ النّاسِ؛

هر كس رابطہ اش را با خدا اصلاح كند، خداوند رابطہ او را با مردم اصلاح خواهد نمود.

من لا یحضرہ الفقیہ ج ۴ ، ص ۳۹۶

منظور از بازگشت بسوی خدا

اگر می گوییم انسان با مرگ به سوی خدا باز می گردد؛ یعنی تا زمانی که زنده است از خداوند دور است؟

برگشت به خدا که در برخی آیات قرآن بدان اشاره شده، با تقرب و نزدیک شدن به او لزوماً به یک معنا نیستند و نزدیک شدن به معنای مادی آن نیز در مورد خداوند متصور نیست.

آیاتی که به مرگ انسان می‌پردازند بیانگر آن می باشند که پس از مرگ به خدا برگشت می کنیم، نه این که به او نزدیک می‌شویم، تا این که دوری از خدا را در این دنیا از آنها استنباط کنیم.

رجوع و بازگشت به خداوند به این معنا است که ما از تمام این عوامل و زندگی مادی رها می شویم و تمام حجاب‌هایی که بر ما وجود داشت از بین می رود و ما با نگاهی شفاف می‌توانیم علت و مالک حقیقی را ببینیم.

این برگشت به خداوند نیز تنها به انسان اختصاص ندارد، بلکه تمام موجودات به مبدأ هستی برگشت می کنند.